Uluslararası hak örgütlerinden BM Özel Raportörlerine Tahir Elçi davasında etkili soruşturma yürütülmemesine dikkat çeken acil müdahale istemli mektup
/Türkiye, Tahir Elçi’nin ailesinin, yargılamanın bağımsız ve tarafsız bir mahkeme tarafından yapılması dahil olmak üzere yargılama sürecine dair haklarının korunması ve Tahir Elçi’nin öldürülmesi olayına dair hızlı, etkili, tarafsız ve bağımsız bir soruşturma yürütülmesi konusunda uluslararası hukuk yükümlülüklerini yerine getirmelidir.
Türkiye İnsan Hakları Davalarına Destek Projesi, 47 diğer hukuk ve insan hakları kurumu ile birlikte BM Özel Raportörlerine bugün Tahir Elçi’nin 28 Kasım 2015’de öldürülmesi sonrası Türkiye tarafından etkili bir soruşturma ve yargı süreci işletilmesi yükümlülüklerinin devam eden ihlaline işaret eden bir mektup gönderdi (İngilizce mektuba buradan ulaşabilirsiniz).
Mektup BM Hakimlerin ve Avukatların Bağımsızlığı Özel Raportörü, İnsan Hakları Savunucularının Durumu Özel Raportörü, Yargısız ve Keyfi İnfazlar Özel Raportörü, İfade Özgürlüğünün Korunması ve Geliştirilmesi Özel Raportörü, Terörle Mücadele Edilirken İnsan Haklarının Korunması Özel Raportörü ve Azınlık Hakları Özel Raportörlerine gönderildi.
3 Mart 2021 tarihinde Diyarbakır 10. Ağır Ceza Mahkemesinde görülecek 2. duruşma öncesinde, Tahir Elçi'nin öldürülmesi olayına ilişkin soruşturma ve dava sürecindeki eksikliklerin ve kusurların detaylı bir değerlendirmesine yer veren, Türkiye’nin bu soruşturma ve dava sürecinde uyması gereken uluslararası insan hakları hukuku yükümlülüklerinin altını çizen mektup ile imzacı örgütler, Özel Raportörlerden bu dava konusunda Türkiye makamları nezdinde aşağıdaki adımların atılması için çalışmalar yürütmelerini talep etti:
Diyarbakır 10. Ağır Ceza Mahkemesi önündeki dava, Tahir Elçi'nin öldürülmesine ilişkin gerçekleri ve doğruları tespit etme yeteneğine sahip bağımsız, tarafsız ve yetkili bir mahkeme tarafından görülmelidir;
Gelecekteki tüm duruşmalar, mağdurların haklarının güvence altına alındığı adil yargılanma hakkına ilişkin uluslararası standartlara uygun olmalıdır;
Mahkemenin Elçi ailesine ve avukatlarına yönelik hasmane tavrı ve mahkemenin hem iç hem de uluslararası hukukun usul ve ilkelerine uymayı ısrarla reddetmesi, gelecekteki duruşmalarda tekrarlanmamalıdır;
Elçi ailesinin avukatlarına, usule ve delillere ilişkin olarak dinlenmeleri ve başvurularını yapmaları için gerekli fırsatlar tanınmalıdır;
Taleplerin reddedildiği durumlarda, reddedilme nedenleri AİHM içtihadına uygun olarak gerekçelendirilmelidir;
Adil bir adli prosedürü takiben, Sayın Elçi’nin öldürülmesinden sorumlu olan failler hesap vermeli ve sorumlular işlenen suçun ağırlığına uygun cezalara çarptırılmalıdır; ve
Sayın Elçi’nin ailesine, Türkiye’nin uluslararası yükümlülükleri ve Minnesota Protokolü uyarınca, kendilerinin ve kaybettikleri yakınlarının maruz kaldığı ihlaller için uygun giderim yolları sağlanmalıdır.
Daha önce de Tahir Elçi’nin öldürülmesinin 5. yıl dönümü olan 28 Kasım 2020’de çoğunlukla aynı kurumların imzasını taşıyan bir açıklama yayınlanmış, aynı talepler dile getirilmişti (açıklamanın Türkçesine buradan ulaşabilirsiniz).
BM özel raportörleri mektubu şu kurumların imzasını taşıyor: Turkey Human Rights Litigation Support Project, Amsterdam Bar Association, Article 19, Bar Human Rights Committee of England and Wales (BHRC), Cartoonists Rights Network International, Confederation of Lawyers of Asia and the Pacific (COLAP), Council of Bars and Law Societies in Europe (CCBE), Danish PEN, Denmark Defence Without Borders - Solidarity Lawyers (DSF-AS), Dutch League for Human Rights, European Association of Lawyers for Democracy and World Human Rights (ELDH), Fair Trial Watch, French National Bar Council (CNB), Gelderland Bar Association, Geneva Bar Association, Giuristi Democratici, Human Rights Commission of the European Bars Federation (FBE), Human Rights in Practice, International Association of Democratic Lawyers (IADL), Italian National Bar Council (CNF) , Lawyers for Lawyers, Lawyers' Rights Watch Canada, Lawyers without Borders, Limburg Bar Association, Lyon Bar Association, Midden-Nederland Bar Association, National Union of Peoples' Lawyers (NUPL) , Netherlands Helsinki Committee, Noord-Holland Bar Association, Noord-Nederland Bar Association, Oost-Brabant Bar Association, Overijssel Bar Association, Research Institute on Turkey, Rotterdam Bar Association, Rovereto Bar Association, Swiss Democratic Lawyers, The European Association of Lawyers (AEA-EAL) , The Foundation day of the Endangered Lawyer , The Hague Bar Association, The Institute for the Rule of Law of the International Association of Lawyers (UIA-IROL), The International Association of People's Lawyers (IAPL) , The International Observatory for Lawyers in Danger (OIAD), The International Observatory of Human Rights (IOHR), The joint Presidents of the Local Bar Associations of the Netherlands, The Law Society of England and Wales, The National Lawyers Guild (U.S.) International Committee ve Zeeland-West-Brabant Bar Association.
